رویکردی نوین در تلفیق سیستمهای تصمیمگیری چند معیاره و خوشهبندی خاکستری به منظور بهینه سازی مکانی ایستگاههای محیطبانی (مطالعه موردی: پناهگاه حیاتوحش نایبندان)

در دهههای اخیر، دانش زیستشناسی حفاظت بسیار مورد توجه متخصصان و صاحب نظران محیطزیست قرار گرفته است که هدف اصلی آن حفظ ارزشهای تنوعزیستی میباشد. یکی از استراتژیهای تعیین شده جهت مدیریت محیطزیست، ایجاد امکانات زیربنایی حفاظت فیزیکی منطقه میباشد. حفاظت از اکوسیستمهای خشک مانند پناهگاه حیاتوحش نایبندان که قابلیت دستیابی به شرایط طبیعی حداقل را دارد و به عنوان یکی از مهمترین زیستگاههای یوزپلنگ آسیایی، معرفی شده است باید در اولویتهای حفاظتی قرار گیرد. هدف از انجام این تحقیق، پهنهبندی و مکانیابی ایستگاه محیطبانی با استفاده از سیستمهای تصمیمگیری چند معیاره در پناهگاه حیاتوحش نایبندان یزد میباشد. به همین منظور، ابتدا معیارها و شاخصهای مؤثر به روش دلفی شناسایی و سپس ساختار داخلی معیارها و شاخصها به کمک تکنیک دیمتل مشخص شد. در مرحله بعد، با استفاده از تکنیک تحلیل شبکهای شاخصها وزندهی و در نهایت با استفاده از تکنیک خوشهبندی خاکستری شاخصها با هم تلفیق و منطقه در پنج کلاس طبقهبندی شد. کلاس یک نشانگر بهترین مناطق برای احداث ایستگاه محیطبانی است. در گام آخر، با هدف تعیین محل دقیق ایستگاه، آنالیز سه بعدی و تصاویر ماهوارهای منطقه مورد استفاده گرفت و مکان دقیق ایستگاه محیطبانی مشخص شد. نتایج این پژوهش نشان داد که از بین معیارهای فنی و اقتصادی- اجتماعی به ترتیب دو معیار فاصله از نقطه ثقل و فاصله از خطوط ارتباطی از مهمترین معیارهای مؤثر بر مکانیابی ایستگاه محیطبانی می باشند .یافتههای این تحقیق نشاندهنده کارامدی استفاده از ترکیب سیستمهای تصمیمگیری چند معیاره همراه با توابع خاکستری در تصمیمگیریهای مکانی میباشد.